Maskarada vs Aratusteak

Maskarada zer den ondo ulertzeko, Aratusteetatik desberdindu behar dugu esangura desberdina dauakatelako. Ihauteriak garizumaren hasieran izaten dira eta elementu bat sutara botatzen da erruak ondaintzeko. Maskaradan, ordea, elementu hau ez da beharrezkoa eta edozein sasoiean ospa daiteke. Solstizioak, ekinozioak eta maiatzeko jaiak saioi aproposak dira. Maskarada ostiralean ospatzen da. Tradizioari kasu eginez egun hau zeruari eskeinita zegoen, baita ilargiarekin erlazionaturik ere. Ostirala akelarreak opatzeko eguna da. Egun honetan Mariren senarra den Sugaar, Mariren kobazulora joaten zen honi ilea orraztera. Maskarada Euskal Herriko mito garrantzitsuenak biltzen sahiatzen da, lamiak garrantzitsuenak izanik. Hau dena jai moduan aurkezten da non herri eta pertsonaia mitologikoak elkartzen dira musika eta dantzari esker.